Słownik pojęć informatycznych

Z

Z-Buffer
struktura pamięci zawierająca informacje o odległości punktów od obserwatora w przestrzeni 3D.
Zabezpieczenia deklaracyjne
W programie Microsoft Transaction Server (MTS) zabezpieczenia skonfigurowane za pomocą programu MTS, przy których dostęp do pakietów, składników i interfejsów jest kontrolowany poprzez zdefiniowane role. Zobacz też zabezpieczenia programowe.
Zabezpieczenia programowe
Proceduralne reguły dostarczane przez składnik celem sprawdzenia, czy klient jest autoryzowany do przeprowadzenia żądanej operacji. Zobacz też zabezpieczenia deklaracyjne.
Zakleszczenie
Sytuacja, w której dwa lub więcej wątków jest trwale zablokowanych, gdy każdy wątek oczekuje na zasoby, z których korzysta (wyłącznie) jeden z innych zablokowanych wątków. Na przykład, jeśli wątek A blokuje rekord 1 i czeka, aby zablokować rekord 2, podczas gdy wątek B blokuje rekord 2 i czeka, aby zablokować wątek 1, to te dwa wątki są zakleszczone.
Zakres
Definiuje "widoczność" zmiennej, procedury lub obiektu. Na przykład, zmienna zadeklarowana jako publiczna (Public) jest widoczna dla wszystkich procedur we wszystkich modułach. Zmienne zadeklarowane w procedurach są widoczne tylko wewnątrz procedury i tracą swoje wartości między wywołaniami.
Załącznik strony serwera
Plik lub inny obiekt, który jest dołączany do strony wysyłanej przez serwer sieci Web; stopka jest przykładem prostego załącznika strony serwera.
Zapora
System lub kombinacja systemów, która stanowi zaporę między dwoma lub kilkoma sieciami i uniemożliwia osobom niepowołanym dostęp do sieci prywatnych. Zapory są wirtualnymi barierami dla pakietów przekazywanych z jednej sieci do drugiej. Zobacz też serwer proxy.
Zasilacz awaryjny
patrz UPS.
Zdarzenie
Dowolna akcja, często generowana przez użytkownika lub formant ActiveX, na którą program może odpowiedzieć. Do typowych zdarzeń należą: naciśnięcie klawisza na klawiaturze, wybranie przycisku poprzez kliknięcie myszą oraz inne akcje związane z myszą. Programiści piszą kod, który odpowiada na te akcje.
Zegar czasu rzeczywistego
zasilany baterią zegar, znajdujący się na płycie głównej komputera, odmierzający czas nawet wtedy, gdy komputer jest wyłączony.
Zestaw dublujący
W pełni nadliczbowa albo lustrzana kopia danych. Zestawy dublujące dostarczają bliźniaczej kopii wybranego dysku; wszystkie dane zapisane na dysku podstawowym są również zapisywane na dysku lustrzanym lub dublującym. Dzięki temu, w przypadku awarii dysku, użytkownik może uzyskać natychmiastowy dostęp do innego dysku zawierającego kopię żądanych informacji. Zestawy dublujące zapewniają odporność na awarie. Zobacz też odporność na awarie.
Zestaw paskowy
Termin odnoszący się do zapisywania danych w identycznych partycjach różnych dysków. Zestaw paskowy nie zapewnia odporności na awarie, ale zapewnia ją zestaw paskowy z parzystością. Zobacz też odporność na awarie; partycja; zestaw paskowy z parzystością.
Zestaw paskowy z parzystością
Metoda ochrony danych, w której dane są ułożone w paski dużych bloków na poszczególnych dyskach tablicy dysków. Nadliczbowość danych zapewniają informacje parzystości. Metoda ta zapewnia odporności na awarie. Zobacz też odporność na awarie; zestaw paskowy.
Zestaw roboczy
Pamięć RAM alokowana dla procesu w systemie operacyjnym Windows NT.
Zestaw woluminowy
Kombinacja partycji na dysku fizycznym, która wygląda jak jeden dysk logiczny. Zobacz też dysk logiczny.
Zgadywanie nazw DNS
Przyjęcie nazwy DNS innego systemu przez naruszenie pamięci podręcznej usługi nazw lub przez "kradzież" prawidłowej nazwy domeny z serwera nazw.
Zrównoważenie obciążenia
Ma miejsce, gdy w klastrze serwerów żądania są rozdzielane równo między wszystkimi aktywnymi węzłami. Można to zrealizować statycznie, przez załadowanie całej zawartości i wszystkich metabaz na wszystkie węzły, a następnie routowanie żądań "po równo" albo dynamicznie, mając centralny dysk twardy z zawartością i dynamicznie routując do niego węzły, gdy napływają żądania.
Zrzut ekranu
kopia zawartości ekranu zapisana w pliku graficznym.
Zwłoka
Stan utajenia lub pozostawania w ukryciu; nie okazywanie oznak istnienia. Zwłoką określa się niekiedy czas oczekiwania na pobranie stron z sieci World Wide Web.
Zworka
łącznik umożliwiający zmianę konfiguracji komponentu komputera (np. płyty głównej, twardego dysku).

Ź, Ż

Źródło danych
Nazwa, jakiej używają aplikacje, żądając połączenia ze źródłem danych ODBC (Open Database Connectivity). Określa ona nazwę komputera i (opcjonalnie) bazę danych wskazywaną przez nazwę źródła danych (DSN). Systemowe źródło danych to źródło danych dostępne dla każdego, kto używa danego komputera. Źródła danych, które mają być używane z serwerem sieci Web muszą być systemowymi źródłami danych.