Język programowania stron html

HTML (Hypertext markup language), czyli Hiperterkstowy język znakowania jest językiem służącym do znakowania dokumentów publikowanych w Internecie. Taki dokument napisany w HTML-u to nic innego jak zwykły plik tekstowy zapisany z rozszerzeniem .htm lub .html. Składa się na niego właściwy tekst (wyświetlany w przeglądarce) oraz znaczniki HTML, które definiują format zawartości. Informacje przekazane przez znaczniki przekładają się bezpośrednio na wygląd strony WWW w oknie przeglądarki. HTML pozwala na formatowanie tekstu, kreślenie linii, dołączanie grafiki, dźwięków i filmów video oraz zachowywanie całości w zbiorach tekstowych ASCII, zrozumiałych dla wszystkich komputerów. Naturalnie jeżeli dokument HTML nie zostanie odczytany przez specjalny program nazywany przeglądarką (ang. browser), wygląda on jak tekst z porozrzucanymi znakami mniejszości i większości. Przeglądarka interpretuje znaczniki języka HTML i pokazuje sformatowany już dokument na ekranie.

HTML powstał w 1990 roku, zaprojektowany przez pracownika laboratorium badawczego CERN, Tima Bernersa-Lee. Wersja ta zawierała kilkanaście prostych poleceń, które zapewniały przekazanie treści dokumentu. W miarę jak rozwijał się standard pojawiały się następne elementy definiujące także wygląd strony - zostało to wymuszone powstaniem przeglądarek graficznych (pierwsza taka przeglądarka pojawiła się we wrześniu 1993 roku). HTML umożliwia zapis dokumentu w sposób niezależny od platformy sprzętowej i systemu operacyjnego - to jego główna zaleta. Założeniem HTML-a jest prostota, zarówno w przyswajaniu języka jak i realizacji. Umożliwia także rozszerzenie standardowych funkcji poprzez współprace z niestandardowymi obiektami. Dokumenty HTML mogą zawierać połączenia (ang. links) do innych dokumentów HTML lub praktycznie czegokolwiek dostępnego w sieci Internet.

Dzisiaj w HTML-u możliwe jest bogate formatowanie tekstu, wstawianie grafiki, dźwięku i animacji do dokumentu, czy tworzenie rozbudowanych formularzy. Oficjalne prace nad HTML prowadzone są w ramach organizacji World Wide Web Consorcium (W3W), lecz rozwój standardu wyznaczany jest zmianami, jakie wprowadzają do swoich produktów firmy Netscape (początek firmy marzec 1994r.) i Microsoft. Nowe wersje wymyślano w trakcie sieciowych dyskusji dostępnych dla każdego. Następnie były one analizowane, omawiane, wybierane i publikowane przez W3W (kierowanej przez Laboratory for Computer Science z Massachusetts Institute of Technology oraz francuską instytucję techniczną INRIA, we współpracy z CERN-em).

Obecny standard HTML 4.0 został wprowadzony pod koniec grudnia 1997 roku. Nowe cechy języka pozwalają m.in. na konstruowanie dynamicznie zmieniających się stron WWW (rozszerzenie to ujmuje się nazwą DHTML - Dynamic HTML), wprowadzenie ramek, rozbudowanych formularzy i wersji dokumentów w kilku językach. Mimo specyfikacji języka przeglądarki w nieco różny sposób interpretują co niektóre polecenia HTML, często jest to przyczyną rozbieżności w wyglądzie stron WWW w każdej z nich. Nadal występują w obydwu rozszerzenia, które nie są opisane w oficjalnej wykładni HTML, przez co strony WWW stają się mniej uniwersalne. Żadna przeglądarka nie obsługuje wszystkich rozszerzeń pozostałych.

Język HTML 4 stał się oficjalną rekomendacją W3C w 1997 roku. Pierwsza wersja specyfikacji XHTML 1 została ogłoszona w roku 2000. Celem XHTML 1.0 ani 1.1 nie było wprowadzanie nowych znaczników ani atrybutów, ale zbliżenie składni języka HTML do XML. Miało to umożliwić twórcom oraz administratorom serwisów internetowych korzystanie z narzędzi i bibliotek dostępnych dla języka XML oraz pozwolić na większą rozszerzalność HTML - poprzez możliwość osadzania w dokumencie XHTML fragmentów pochodzących z innych specyfikacji XML (SVG, MathML, RDF). Jednak brak nowych możliwości języka, w ciągle rozwijającej się sieci, zaczął mocno doskwierać twórcom oraz producentom przeglądarek. Z tego powodu konsorcjum W3C rozpoczęło prace nad specyfikacją XHTML 2.0, która miała całkowicie zerwać z historycznymi zaszłościami języka HTML 4. Krok ten nie spodobał się producentom popularnych przeglądarek internetowych, którzy przez lata tworzyli swoje produkty tak, aby były zgodne z językiem HTML. Nie ma co ukrywać, że wprowadzenie XHTML 2.0 mogłoby być również sporym problemem dla zwykłych użytkowników, którzy nie mając zainstalowanej najnowszej wersji przeglądarki, zapewne nie mogliby w ogóle wyświetlić stron zgodnych z nowych standardem. Z tych powodów prace nad XHTML 2.0 zostały ostatecznie przerwane i specyfikacja ta zapewne nigdy nie zostanie ukończona.

Problem jednak nadal pozostał. Dzisiaj Internet nie taki sam, jak w 1997 roku, kiedy dominowały statyczne dokumenty tekstowe, a multimedialność polegała na wstawieniu do artykułu kilku ilustracji. Dlatego producenci popularnych przeglądarek postanowili rozpocząć prace nad nową wersją znanego wszystkim języka znaczników - HTML tym razem już w odsłonie nr 5. Potem dla ostatecznego opracowania nowej specyfikacji, powołano grupę roboczą W3C. Głównymi celami HTML5 są:

Szacuje się, że standard zostanie ostatecznie zamrożony w 2014 roku. Aby dokument stał się rekomendacją W3C muszą powstać co najmniej dwie jego pełne implementacje. Może to nastąpić około 2022 roku, a nawet nieco później. Tą drugą datą nie należy się zbytnio przejmować, niektóre z cech HTML 4.01 nie są obsługiwane przez wszystkie przeglądarki po dziś dzień. W przypadku HTML5 implementacje idą naprawdę szybko, już teraz spora części specyfikacji jest stabilna i może być stosowana w nowoczesnych projektach.