Formuły i funkcje

Formuła

to wpisany do komórek arkusza wzór, pozwalający wykonywać pewne obliczenia. Formuła rozpoczyna się znakiem "=", po którym następują działania matematyczne. Argumentami tych działań są liczby i dane z określonych komórek (mogą być także funkcje).

Największą zaletą elektronicznych arkuszy kalkulacyjnych jest automatyczne przeliczanie formuł po zmianie zawartości którejkolwiek z komórek przez te formuły wykorzystywanych.

Formuły w arkuszu buduje się, stosując standardowe zasady tworzenia wyrażeń matematycznych:

Wpisanie formuły trzeba poprzedzić znakiem ”=”, np. =A5+A6; =(D2+C3)*5.
W formule można użyć:

liczb (np.: 13; -10,465)
adresów komórek (np.: C8; AA45)
operatorów (np.: +, -, /, *, ^)
funkcji dołączonych do programu (np.: ŚREDNIA; SUMA; JEŻELI).

Operatory mnożenia, dzielenia i potęgowania w formułach arkusza są zastąpione znakami:

”*” - mnożenie;
”/”- dzielenie;
”^” - potęgowanie.

Przykład formuły:

W formule zaleca się używać adresów komórek, a nie konkretnych wartości do niej wprowadzonych
Przykładowe wpisy równoważne:

=A1+A2+A3+A4+A5+B1+B2+B3+B4+B5
=SUMA(A1;A2;A3;A4;A5;B1;B2;B3;B4;B5)
=SUMA(A1:B5)

Do oddzielania pojedynczych komórek oraz do oddzielania argumentów funkcji używamy średnika (;), a do zaznaczania zakresu komórek - dwukropka (:). Zapis A:A oznacza całą kolumnę A, a zapis 4:4 - cały wiersz 4.
Nazwy funkcji i adresy komórek powinny być pisane wielkimi literami. Jeśli wpiszemy inaczej - program po zatwierdzeniu je automatycznie poprawi.

W trakcie wprowadzania formuły, używamy myszki tylko do wskazywania komórek lub zakresów komórek. Formułę zawsze kończymy wciśnięciem klawisza Enter.
Kody wybranych błędów i ich opis w programie Excel:

#DZIEL/0! - Próba dzielenia przez zero.
# N/D! - W komórce argumentu brak danych.
#NAZWA! - Nazwa użyta w formule jest nieprawidłowa, lub nie można jej znaleźć. Może być spowodowana zwykłą literówką lub np. błędem ortograficznym
#ZERO! - Wpisane zakresy komórek nie mają wspólnych komórek.
#LICZBA! - Wpisany został błędny argument, na którym funkcja nie potrafi działać.
#ARG! - Zakres danych został niewłaściwie użyty w formule (np. próbujemy dodać literę zamiast liczby, czy zamiast przecinka w liczbie zastosowaliśmy kropkę).
#ADR! - Formuła zawiera adres nieistniejącej komórki. Tak się dzieje po usunięciu komórki użytej w formule.

Funkcja

to wbudowana w program gotowa formuła wykonująca określone obliczenia. Arkusz wyposażony jest w ponad 200 rozmaitych funkcji (matematycznych, statystycznych, finansowych, itd.). Wchodzą one również w skład formuł.

Najczęściej wykorzystywane dostępne ze wstęgi Narzędzia główne kryjące się pod grecką literą sigma (Σ):

SUMA(zakres_komórek) - umożliwia sumowanie argumentów z podanego zakresu np. SUMA(A3:A20). Liczba argumentów w nawiasach nie może przekraczać trzydziestu. Poszczególne argumenty oddzielamy od siebie za pomocą operatorów(;:), np. SUMA (A3:A20; B3:B50).
ŚREDNIA – oblicza średnią dla wartości z wybranego przez nas zakresu komórek (np. średnia ocen);
MIN – przedstawia najniższą wartość z wybranego przez nas zakresu komórek (np. najlepszy czas w biegu na określonym dystansie);
MAX – odwrotność powyższej funkcji, czyli przedstawia najwyższą wartość z wybranego przez nas zakresu komórek (np. najlepszy wynik w rzucie piłeczką);

Zasady wstawiania tych funkcji przedstawia poniższy ciąg rysunków (zrzutów ekranu). Na początek ustalony zakres komórek wypełniłem danymi. Jeśli dane znajdują się w jednej kolumnie wystarczy je zaznaczyć i wybrać odpowiednią funkcję spod znaku (Σ). Program wpisze wynik poniżej danych.

Jeśli wynik ma się znajdować w innej komórce lub zakres obejmuje kilka kolumn, wskazane jest abyś najpierw ustalił komórkę, w której ma być wynik i dopiero wtedy wkleić funkcję.

Nie zawsze nazwa funkcji widoczna w menu jest taka sama jak wpisywana do komórki. Przykładem jest zliczanie - oblicza w ilu komórkach znajdują się liczby. Z menu wybieramy zliczanie, a w komórce mamy wpis ILE.LICZB.

Próbując wstawić funkcje, których nie są widoczne w menu, możemy próbować używać po znaku równości odpowiedniej nazwy. Na przykład, jeśli chemy obliczyć medianę zbioru liczb, zacznijmy od pisania słowa MEDIANA. W podpowiedzi zobaczymy, czy taka funkcja jest. Zobaczmy to na zrzutach:

Jeśli np. chcemy zaokrąglić liczbę - zaczynamy od =ZAOK, jeśli chcemy obliczyć pierwiastek kwadratowy zaczynamy od =PIERW itd. Czasami musimy próbować różne nazwy. Na przykład: na podstawie wyników chcemy wypisać, jakie lokaty zajęli zawodnicy (zamiast słowa lokata używamy także słów: MIEJSCE i POZYCJA). Okazuje się, że właściwym słowem jest POZYCJA.

Innym sposobem wybierania funkcji jest dotarcie do wykazu wszystkich funkcji. Możemy to realizować przez:

I na koniec przykład okna Argumenty funkcji z wywołaną funkcją LICZ.JEŻELI. Okno takie pojawia się po wyborze i zatwierdzeniu wybranej funkcji.

Funkcja bezargumentowa

Istniej kilka funkcji, którym nie podajemy argumentów. Przykłady: =DZIŚ() - wstawiająca dzisiejszą datę, =PI() - do wstawienia przybliżenia liczby π.